پیشینه و مبانی نظری ارزشيابي آموزشي
ارزشيابي آموزشي
مفهوم شناسي ارزشيابي آموزشي
انسان پيوسته درصدد ارزيابي كارها و تجربه هاي گذشته خود است تا عملكردش را رضايت بخش كند و يا با بهبود بخشيدن به عملكرد آينده ، رضايت بيشتري به دست آورد . در واقع ارزشيابي قسمتي از فراگرد بقاي انسان است .
مقصود از ارزشيابي استفاده از تجربه به منظور بهبود بخشيدن به اقدامات آينده است . ارزشيابي به مثابه يك تخصص است . با اين امر سرو كار دارد كه ارزش ، كيفيت و اهميت ، ميزان ، درجه و شرايط پديدهها را مورد آزمايش و قضاوت قرار دهد . به مثابه يك زمينه تخصصي ، ارزشيابي را مي توان فرايندي دانست كه با گردآوري و استفاده از اطلاعات براي اتخاذ تصميمات در مورد برنامه هاي آموزشي سرو كار دارد . ارزشيابي فعاليتي است كه ماهيت آن آموزشي ، اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي است . ارزيابي و بازنگري محور نوسازي و استقرار يك نظام ارتباطي است ( كارشناسان دفتر همكاري هاي بين المللي وزارت آموزش و پرورش ، 1379 ص 193 ).
با تلاش هاي رالف تايلر حوزه ارزشيابي آموزشي شكل گرفت و به تدريج به صورت يك حوزه مستقل در كنار ساير حوزه هاي علوم تربيتي جاي گرفت . با توجه به جوان بودن اين حوزه تعاريف متعدد و مختلفي براي ارزشيابي ارائه شده است ( كيامنش ، 1377 ) اصطلاح ارزشيابي يا ارزيابي به طور ساده به تعيين ارزش براي هر چيزي يا داوري ارزشي مي شود . گي ( 1991 )، ارزشيابي را يك فرايند نظامدار براي جمع آوري ، تحليل و تفسير اطلاعات به منظور تعيين اين كه آيا هدف هاي مورد نظر تحقق يافته اند يا در حال تحقق يافتن هستند و به چه ميزاني ، تعريف كرده است . در آموزش و پرورش ، ارزشيابي به يك فعاليت رسمي گفته مي شود كه براي تعيين كيفيت ، اثربخشي يا ارزش يك برنامه ، فرآورده ، پروژه ، فرايند يا هدف به اجرا در مي آيد .
استافل بيم و شيفك فيلد ( 1985 )، ارزشيابي را اين گونه تعريف كرده اند : « ارزشيابي عبارت است از فرايند تعيين كردن ، به دست آوردن و فراهم ساختن اطلاعات توصيفي و قضاوتي در مورد ارزش و مطلوبيت هدف ها ، طرح ها ، اجرا ونتايج به منظور هدايت تصميم گيري ، خدمت به نياز هاي پاسخ گويي و درك بيشتر از پديده هاي مورد بررسي ». بولمتس و باتوين ارزشيابي را به عنوان فرايند سيستماتيك جمع آوري و تحليل داده به منظور تعيين اين كه آيا و تا چه اندازه اهداف تحقق يافته اند تعريف كرده اند . هم چنين هلي و كلابرس ارزشيابي را مقايسه ارزش و كيفيت مشاهده با استانداردها و استانداردها و ملاك ها مي دانند .
هم چنين ارزيابي را چنين نيز تعريف كرده اند : ارزيابي عبارت از فراگرد توافق درباره استاندارد هاي برنامه يا تعيين اين كه آيا تفاوتي ميان بعضي از جنبه هاي برنامه و استانداردهاي مورد نظر براي آن ها وجود دارد و يا درباره